Περιγραφή μαθημάτων
Περί Συγκρούσεων: Θεωρίες και Πρακτικές
Υπεύθυνη Μαθήματος: Αθηνά Μαρούδα-Χατζούλη
Διδάσκων: Χαράλαμπος Τσέκερης
Περιγραφή Μαθήματος
Το μάθημα αυτό εισάγει τους σπουδαστές στο πολυεπιστημονικό πεδίο των συγκρούσεων. Αναπτύσσονται οι βασικές θεωρητικές προσεγγίσεις σχετικά με την έννοια της σύγκρουσης σε επίπεδο ενδοπροσωπικό και διαπροσωπικό. Στόχος είναι η διερεύνηση της ψυχολογικής βάσης των συγκρούσεων, αλλά και θεμάτων που αφορούν ηθικά διλήμματα και συγκρούσεις, καθώς και θεμάτων σχετικών με τις συγκρούσεις και τα Μέσα Επικοινωνίας. .
- Η ψυχολογική βάση των συγκρούσεων. Βασικές θεωρητικές
προσεγγίσεις
- Θεωρίες σύγκρουσης στον εργασιακό, οργανωσιακό χώρο
- Ηθικά διλήμματα, κανόνες συμπεριφοράς και συγκρούσεις
- Συγκρούσεις και Μέσα Επικοινωνίας
Συγκρούσεις, Επικοινωνία και Διαχείριση Συναισθημάτων
Υπεύθυνη μαθήματος: Μπετίνα Ντάβου
Περιγραφή Μαθήματος
Το μάθημα εισάγει τους σπουδαστές στο μικρο-επίπεδο της ανθρώπινης επικοινωνίας και των στενών διαπροσωπικών σχέσεων μέσα από το πεδίο της συγκίνησης και των συναισθημάτων. Θα επικεντρωθούμε στους τρόπους με τους οποίους τα συναισθήματα συνδέονται με τη δημιουργία, έκφρασή, εξέλιξη και έκβαση της σύγκρουσης, καθώς και στα επακόλουθά τους για τους εμπλεκομένους. Ιδιαιτέρως θα μελετήσουμε τη δράση των συναισθημάτων σε καταστάσεις σύγκρουσης στις στενές διαπροσωπικές σχέσεις, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον εργασιακό χώρο. Θα καλυφθούν οι εξής ενότητες:
1. Εισαγωγικά περί διαπροσωπικών σχέσεων, συγκρούσεων, συγκίνησης και διαχείρισης συναισθημάτων
2. Θεωρίες της συγκίνησης και των συναισθημάτων
3. Νεώτερα μοντέλα τη συγκίνησης / μη λεκτικές παράμετροι της εκδήλωσης των συναισθημάτων (προβολή και σχολιασμός βίντεο Ekman «Το Πρόσωπο»)
4. Τα συναισθήματα της σύγκρουσης, μηχανισμοί πρόκλησης, ψυχικές ιδιότητες, αντιδράσεις του «άλλου» (νείκος-φιλότητα, θυμός, φόβος, αβοηθησία, αηδία, περιφρόνηση)
5. Επιδράσεις, λειτουργίες και διαχείριση των συναισθημάτων, κοινωνικές και ιστορικές επιδράσεις στους κανόνες εκδήλωσης
6. Επιδράσεις των συναισθημάτων στη σκέψη και τη συμπεριφορά, θεραπευτικές επιδράσεις της εκδήλωσης και διαχείρισης των συναισθημάτων (αρνητικών και θετικών)
7. Συγκρουσιακές σχέσεις (μοτίβα αλληλεπίδρασης, «ανταλλαγές») και συγκρουσιακοί άνθρωποι (εμπειρίες στην οικογένεια, τύποι δεσμού και επικοινωνία του συναισθήματος).
8. Ύφος και στρατηγικές διαχείρισης των συναισθημάτων
9. Εφαρμογές
Ποσοτικές Μέθοδοι Έρευνας και Ανάλυσης
Υπεύθυνος Μαθήματος: Αντώνης Αρμενάκης
Περιγραφή Μαθήματος
• Γενική εισαγωγή στα είδη της κοινωνικής έρευνας: δημοσκόπηση, πείραμα, ανάλυση περιεχομένου, συνέντευξη, ομάδες εστίασης, παρατήρηση. Σχεδιασμός διεξαγωγής, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
• Σχεδιασμός ερωτηματολογίου και δομημένης συνέντευξης
• Περιγραφική στατιστική: πίνακες κατανομής συχνοτήτων, διαγράμματα, αριθμητικά μέτρα.
• Επαγωγική στατιστική: θεωρία εκτιμητικής και ελέγχου υποθέσεων.
• Συμπερασματολογία για ένα πληθυσμό: σημειο-εκτιμητές, διαστήματα εμπιστοσύνης και στατιστικά τεστ για μέση τιμή, ποσοστό και διακύμανση.
• Συμπερασματολογία για δύο πληθυσμούς (σύγκριση): σημειο-εκτιμητές, διαστήματα εμπιστοσύνης και στατιστικά τεστ για μέσες τιμές, ποσοστά και διακυμάνσεις.
• Έλεγχος Χ2
• Ανάλυση διακύμανσης: σύγκριση τριών ή περισσοτέρων μέσων τιμών κατά ένα και δύο παράγοντες. : πίνακες συνάφειας, ανεξαρτησία, ομοιογένεια, καλή προσαρμογή.
• Απλή γραμμική παλινδρόμηση και συσχέτιση.
Επιπλέον, διδασκαλία και χρήση του SPSS:
• Περιβάλλον και βασικές λειτουργίες.
• Εισαγωγή και ηλεκτρονικός έλεγχος στοιχείων.
• Επεξεργασία και ανάλυση δεδομένων
Μεθοδολογία Κατεύθυνσης: Ποιοτικές Μέθοδοι Έρευνας
Υπεύθυνη Μαθήματος: Μπετίνα Ντάβου
Διδάσκοντες: Μπετίνα Ντάβου, Νικόλας Χρηστάκης, Ανθή Σιδηροπούλου
Περιγραφή Μαθήματος
Το μάθημα επικεντρώνεται στην κατανόηση και χρήση ποιοτικών ερευνητικών μεθόδων και ιδιαίτερα σε εκείνες που χρησιμεύουν στη μελέτη των ανθρώπινων σχέσεων, της επικοινωνίας και της αλληλεπίδρασης. Θεματικές ενότητες:
• Η αφήγηση ζωής
• Σύγκριση ποσοτικών και ποιοτικών ερευνητικών μεθόδων
• Τεχνικές των ποιοτικών μεθόδων: διατύπωση ερωτήματος, συλλογή, καταγραφή και ανάλυση δεδομένων, κριτήρια ελέγχου επιστημονικής εγκυρότητας, δειγματοληπτικές στρατηγικές, συγγραφή ποιοτικής ερευνητικής έκθεσης
• Η ερευνητική συνέντευξη βάθους
• Οι ομάδες εστίασης
• Η παρατήρηση
• Λογοαναλυτικές προσεγγίσεις στην Κοινωνική Ψυχολογία
Η αξιολόγηση του μαθήματος βασίζεται στην εκπόνηση και συγγραφή κοινής για την ομάδα ερευνητικής εργασίας, στο ευρύτερο πεδίο της ψυχολογίας της επικοινωνίας και των διαπροσωπικών σχέσεων.
Οι φοιτητές που θα το επιλέξουν πρέπει να έχουν προϋπάρχουσα γνώση σε βασικά μαθήματα ψυχολογίας της επικοινωνίας.
Συγκρούσεις, Ταυτότητες και Πολιτισμός
Υπεύθυνος μαθήματος: Μπετίνα Ντάβου
Διδάσκουσα: Πατρίτσια Γερακοπούλου
Περιγραφή μαθήματος
Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στην ψυχοκοινωνιολογική προβληματική που σχετίζεται με
- τις ομάδες (ορισμοί και είδη ομάδων, κύρια ερευνητικά ρεύματα)
- τις ομαδικές διεργασίες (αλλαγή και αντίσταση στην αλλαγή, ηγεσία, συνοχή, ομαδική απόφαση, κοινωνική επιρροή, συναισθηματική ζωή),
- την ταυτότητα (γνωστικές, ψυχοδυναμικές, φαινομενολογικές, κοινωνιολογικές, ψυχοκοινωνιολογικές κ.ά. προσεγγίσεις),
- τις διομαδικές σχέσεις (κοινωνικά στερεότυπα, ενδο-ομαδική ευνοιοκρατία, διομαδικός ανταγωνισμός, σύγκρουση, συνεργασία κ.ά., προβλήματα όπως οι προκαταλήψεις, οι διακρίσεις, ο ρατσισμός, κ.λπ.)
- την πολυπολιτισμική πραγματικότητα (π.χ. μετανάστευση και σχέσεις μεταξύ διαφορετικών πολιτισμικών ομάδων (πλειονοτικών και μη), συνέπειες για την κοινωνική αλληλεγγύη και συνοχή).
Οι φοιτητές που θα το επιλέξουν πρέπει να έχουν προϋπάρχουσα γνώση σε βασικά μαθήματα ψυχολογίας της επικοινωνίας.
Βιωματικά Σεμινάρια στη Διαπροσωπική Επικοινωνία και τις Συγκρούσεις
Συντονιστές Σεμιναρίων: Ελπίδα Ρίκου, Χαράλαμπος Τσέκερης
Οι φοιτητές που έχουν επιλέξει την κατεύθυνση είναι υποχρεωμένοι να συμμετάσχουν σε μια σειρά βιωματικών σεμιναρίων, τα οποία θα διεξαχθούν κατά τη διάρκεια του εαρινού εξαμήνου.
α) Διαπραγματεύσεις και Διαμεσολάβηση (Β’ Εξάμηνο)
Διδάσκων: Χαράλαμπος Τσέκερης
Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στις γενικές αρχές και προσεγγίσεις στο χώρο των διαπραγματεύσεων και των στρατηγικών διαμεσολάβησης. Μέσα από συζητήσεις, ασκήσεις και παρουσιάσεις περιπτωσιολογικών μελετών, εξετάζεται η εξελικτική φύση μιας διαπραγματευτικής διαδικασίας, στρατηγικές και επιμέρους τακτικές διαχείρισής της, ενώ αναλύονται θέματα όπως: διαφορές θέσεων εξουσίας, γνωστικές διεργασίες, πλαίσια και προκείμενες των μερών, επικοινωνιακές δεξιότητες που σχετίζονται με τη συμπεριφορά διαπραγμάτευσης σε διαφορετικά περιβάλλοντα (π.χ. εργασιακό περιβάλλον, ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο).
β) Επεξεργασίες της σύγκρουσης με τα «εργαλεία» της σύγχρονης τέχνης
Διδάσκουσα: Ελπίδα Ρίκου
Τις τελευταίες δεκαετίες πολλοί εικαστικοί καλλιτέχνες και θεωρητικοί της τέχνης πραγματεύονται με το έργο τους ζητήματα κοινωνικών σχέσεων και υπογραμμίζουν είτε την ανάγκη για επανασυγκρότηση του κοινωνικού δεσμού είτε, αντίθετα, τη σημασία της ανάδειξης του κοινωνικού ανταγωνισμού και των συγκρούσεων κάθε είδους. Στις συναντήσεις μας θα εκκινήσουμε από αυτό τον επίκαιρο προβληματισμό του «κόσμου της τέχνης» αντλώντας έμπνευση από τα «εργαλεία» και τους τρόπους διαχείρισης παρόμοιων θεμάτων εκ μέρους των καλλιτεχνών με στόχο να επαναδιατυπώσουμε και να επεξεργαστούμε όψεις των συγκρούσεων που βιώνουμε καθημερινά σε διυποκειμενικό, διομαδικό, ευρύτερα πολιτικοκοινωνικό επίπεδο.
Οι συμμετέχοντες στο μάθημα θα κληθούν να συγκροτήσουν εννοιακά, να επεξεργαστούν με απλά μέσα (σημειώσεις, φωτογραφία, βίντεο κλπ.) και να παρουσιάσουν ατομικά ή ομαδικά projects που θα αναδεικνύoυν σημαντικές για τους ίδιους πλευρές του συνολικότερου προβληματισμού τους γύρω από τη σύγκρουση.